Những điều cần lưu tâm trước khi quyết định tậu thêm một chiếc màn hình mới cho công việc hay nhu cầu giải trí của bạn. 
 
Nếu đã tiếp cận với thế giới công nghệ được một thời gian, chắc hẳn bạn đã từng nghe đến việc sử dụng hai màn hình máy tính cùng lúc – Dual Monitor. Đây là một giải pháp thích hợp cho những ai cần khung hiển thị lớn nhưng không có điều kiện sắm sửa một màn hình cỡ cực đại, hoặc muốn có sự linh hoạt thay đổi khi cần thiết. Thiết lập để sử dụng dual monitor tưởng chừng như là một công việc đơn giản, trong đó tất cả những gì ta cần làm là tìm 2 ổ cắm thích hợp trên PC/Laptop để cắm dây lên và mọi việc đã xong. Tuy nhiên trên thực tế, nếu bạn đã từng trải nghiệm qua việc thiết lập này, chỉ mất vài phút để nhận ra rằng có rất nhiều vấn đề có thể xảy ra.

Bối cảnh sử dụng của từng người có thể khác nhau. Có thể bạn đang cố xuất hình ảnh ra một màn ngoài laptop. Hoặc đang muốn tận dụng cả 2 cổng VGA và HDMI trên mặt sau PC, và kết quả là các màn hình không lên hay đơn giản là hình ảnh hiển thị không đúng như mong đợi. Để khắc phục tình trạng này, dưới đây là những điều bạn cần lưu ý khi muốn thiết lập hiển thị đa màn hình, áp dụng được cho phần lớn các tình huống.

Kiểm tra các cổng kết nối

Đầu tiên hãy bình tĩnh kiểm tra số lượng và các loại cổng kết nối mà bạn có, chuẩn bị các loại dây dẫn cần thiết. Trong đa số trường hợp, nếu có một cổng VGA và một cổng loại khác – ví dụ như HDMI (loại HDMI nào cũng được), ta có thể gần như chắc chắn rằng máy của mình có khả năng gửi tín hiệu ra cả 2 cổng đó.

Trên các PC sử dụng VGA rời, ta thường dễ dàng bắt gặp các kết nối DVI như ở hình dưới. Đừng lo lắng vì phần lớn các màn hình hiện đại đều đã có kết nối này. Nhìn chung, các dây dẫn cần thiết thường được cung cấp cùng màn hình, thậm chí nếu bạn đánh mất thì việc mua lại cũng không phải là quá khó khăn. 

Về cơ bản, các PC mới mua trong tầm vài năm trở lại đây sẽ không phải lo lắng mấy về việc thiếu cổng xuất hình, vấn đề là hãy chọn lựa cho đúng. Cái chính là bạn nắm được số lượng cổng kết nối “chung” giữa nguồn xuất (PC/LAP) và thiết bị phát – tức các màn hình để sử dụng dây dẫn phù hợp. Thực tế thì số lượng các chuẩn kết nối không phải là ít, để mô tả đầy đủ thậm chí ta sẽ cần một bài viết riêng biệt, nhưng để xuất hình ra 2 màn thì ta có thể yên tâm rằng các cổng thông dụng VGA – DVI – HDMI sẽ luôn làm tốt công việc của chúng. Còn với tình huống xấu nhất là bạn đã tìm đỏ mắt để rồi nhận ra là chiếc PC "cùi" ở nhà chỉ có một cổng xuất hình, thôi thì giải pháp duy nhất là…chăm chỉ làm việc chờ ngày lên đời cho máy vậy.

Cũng cần lưu ý thêm là hạn chế cắm lẫn lộn vào các cổng tích hợp sẵn trên một số loại mainboard có card đồ họa onboard với các cổng của VGA rời. Chẳng hạn mainboard bạn mua về có sẵn khả năng xuất hình ra cổng VGA, sau đó bạn mới nâng cấp một VGA có đầy đủ các kết nối VGA, DVI, HDMI .v.v. Hãy sử dụng toàn bộ các cổng của VGA rời, hạn chế dùng lại cổng có sẵn của mainboard.

Trên các laptop thì tình huống thường gặp nhất là một cổng VGA và một cổng HDMI nhỏ hơn. Nếu laptop của bạn được thiết kế khéo léo, "ok" không vấn đề gì. Nhưng trên một số máy, thậm chí là các máy VAIO cao cắp, ta có thể bắt gặp tình huống dở khóc dở cười khi mà cổng VGA được thiết kế quá gần cổng HDMI, khiến cho người dùng không thể sử dụng 2 giắc cắm cùng lúc nếu như dùng dây VGA tiêu chuẩn thông thường. Lúc này thì không còn cách nào khác là ta phải… tỉa tót giắc VGA lại đôi chút.

Kiếm tra khả năng hỗ trợ của card đồ họa

Nếu card đồ họa trong máy bạn không có khả năng hiển thị đa màn hình thì quả thực trong đa số trường hợp, mọi nỗ lực chỉ là vô nghĩa. Thao tác kiểm tra thực ra không có gì phức tạp, ta chỉ cần cắm cả hai màn hình vào máy (tạm thời chưa quan trọng sử dụng loại cổng gì) và vào Control Panel – Display. Chọn phần “Change display setting như trong hình”.

Trong phần cài đặt hiển thị, ta có thể thấy các tùy chọn đơn giản như chọn màn hình, chọn độ phân giải và chế độ hiển thị (portrait – landscape), tiếp tục vào “Advance settings” để vào phần cài đặt card đồ họa của máy bạn. Từ đây chuyển sang tab “Monitor” và nhìn vào phần Monitor Type để kiếm tra lại xem card đồ họa có thực sự “thấy” đủ số lượng màn hình mà bạn đã cắm vào máy không.

Nếu các màn hình xuất hiện đủ, như vậy là ta có thể yên tâm về khả năng hỗ trợ đa màn hình của máy. Nếu không, bạn nên dừng lại ngay từ bước này vì rất nhiều khả năng là dù máy bạn có hai (hoặc thậm chí nhiều hơn) cổng xuất hình, nó cũng chỉ có khả năng làm việc với một màn hình một lúc mà thôi. Thành công hay thất bại trong các thao tác thiết lập như thế này phụ thuộc rất nhiều vào khả năng của các phần cứng có sẵn, vì vậy xin nhắc lại rằng thao tác kiểm tra trước khi cài đặt rất quan trọng.

Lưu ý: Những người dùng đang sử dụng card màn hình với Intel Graphic Media Accelerator Driver, thao tác kiểm tra khá thuận tiện. Mở giao diện cài đặt của phần mềm ra (có thể tìm thấy ngay gần “Advanced Settings” ở trên). Đối với những card có hỗ trợ, ta có thể dễ dàng tìm thấy các cài đặt hiển thị đa màn hình nâng cao tại đây.

Tiếp theo, nếu đã xác nhận rằng card màn hình trong máy “thấy” cả hai màn hình hiển thị nhưng vẫn không thể hiển thị theo cách bạn muốn trên đó, ta sẽ cần đến một vài thao tác với phần mềm, hệ điều hành.

Thiết lập

Tạm thời ta đã xong các vấn đề về phần cứng, bao gồm khả năng hỗ trợ của card đồ họa và các cổng kết nối/dây dẫn cần thiết. Tuy nhiên trong rất nhiều trường hợp, ta sẽ gặp tình huống như dưới hình – trong đó hình ảnh chỉ được xuất ra một trong hai màn hình vừa cắm vào, cái còn lại vẫn cứ… đen ngòm.

Trường hợp này thường gặp nhất là với laptop, bởi có một chi tiết mà nhiều người thường không để ý. Đó là phần lớn trong số chúng (thậm chí là cả một số VGA rời trên PC) chỉ có thể xuất hai luồng hình ảnh tối đa cùng lúc. Đừng quên rằng khi bạn muốn hiển thị ra hai màn hình ngoài, và màn hình tích hợp sẵn của laptop thì vẫn để bật, bạn đang đòi hỏi thiết bị xuất ra ba luồng cùng lúc, điều này ít khi được hỗ trợ. Nói cách khác nếu cứ để bật màn hình tích hợp của laptop, ta chỉ có thể sử dụng một màn hình ngoài mà thôi.

Để cho cả hai màn hình ngoài cùng làm việc, ta sẽ cần phải mất một chút thao tác cài đặt. Đầu tiên đối với laptop, hãy bảm đảm là bạn tắt hẳn màn hình tích hợp (dùng các nút function sẵn trên máy hoặc cài đặt để khi đóng máy, màn hình sẽ tắt nhưng hệ điều hành vẫn chạy bình thường). Thậm chí nếu cần hãy khởi động lại máy và lập tức đóng lại để màn hình tích hợp tắt đi nhằm biến một trong hai màn hình ngoài trở thành màn hiển thị chính.

Sau đó hãy quay lại Control Panel – Display Setting, bạn sẽ thấy tùy chọn hai – hoặc thậm chí là 3 màn hình nếu như máy tính có khả năng xuất ra cả 3 màn hình cùng lúc. Chọn chế độ Multiple Monitor như trong hình cho 2 màn hình ngoài, sau đó đừng quên đặt chế độ Extended cho màn hình ngoài thứ hai.

Trên đây chỉ là các thao tác cơ bản nhất, sử dụng chế độ mặc định của Windows. Nếu là người dùng các sản phẩm trung-cao cấp của AMD hay Nvidia, bạn có thể tận hưởng lợi thế của các gói phần mềm như Hydravision hay Nvidia Control. Các phần mềm nổi tiếng như DisplayFusion, Synergy hay Multimon cũng luôn sẵn có cho những ai muốn thử nghiệm thêm nhiều tính năng mới với chế độ đa màn hình.