Thuật ngữ Hot swap (tạm dịch: trao đổi nóng) là khả năng tháo gỡ và thay thế các bộ phận của một chiếc máy tính trong khi hệ thống vẫn đang chạy. Người ta còn dùng thuật ngữ Hot plug để chỉ khả năng này.


Tháo lắp "nóng" thiết bị trong khi hệ thống vẫn đang hoạt động.

Một khi phần mềm chuyên xử lý cái vụ hot swap được cài đặt vào máy tính, bạn có thể gắn vào và tháo ra thiết bị mà không cần phải tắt máy (shutdown, turn off) hay khởi động lại (reboot). Khả năng này cho phép bạn gắn hay tháo gỡ một cách dễ dàng các linh kiện ngoại vi như chuột, bàn phím, máy in,...

Hồi xửa hồi xưa, chỉ có các hệ thống đắt tiền mới có khả năng này, vì việc hiệu chỉnh, cấu hình nó rất là nhiêu khê.

Nguyên lý hoạt động của nó thế này: Các máy hỗ trợ hot swap cần phải có khả năng dò tìm và phát hiện có một bộ phận nào đó vừa được gỡ ra. Ngoài ra, tất cả các mối kết nối điện và cơ khí cũng cần phải được thiết kế làm thế nào để không làm tổn hại cho thiết bị cũng như người sử dụng mỗi khi tháo gỡ. Cuối cùng, tất cả các bộ phận khác của hệ thống đó phải được thiết kế để việc tháo gỡ một bộ phận khác không làm ảnh hưởng tới hoạt động của chúng.

Ngày nay, công nghệ phát triển, máy tính được phú cho nhiều chức năng tự động hóa cao hơn, cũng như được đơn giản hóa hơn các tác vụ của chúng. Hai chuẩn bus bên ngoài USB và IEEE 1394, cũng như PCMCIA (chuẩn card dùng cho máy tính xách tay) đều hỗ trợ chức năng hot swap đơn giản. Các hệ điều hành sau này cũng hỗ trợ chức năng tháo gỡ nóng này nên sẽ tự động nhận ra các sự thay đổi thiết bị. Nhờ đó, người sử dụng có thể dễ dàng di chuyển một thiết bị ngoại vi nào đó từ máy tính này sang máy tính khác, hoặc cho phép một thiết bị bên ngoài đồng bộ hóa dữ liệu với một máy tính trong lúc hệ thống vẫn đang chạy bình thường. Đặc biệt là ở các server, nhờ hot swap nên nhà quản trị mạng có thể dễ dàng tháo gỡ hay gắn các ổ đĩa cứng mà không phải shutdown cả hệ thống.