Đêm 18-12-1972: B-52 tan xác khi vừa mò vào Hà Nội
Sáng 18-12-1972, từ chỗ không quân địch đang đánh phá quyết liệt ở chiến trường Quân khu 4 bỗng giảm đột ngột. 10 giờ 15 phút, một máy bay không người lái vào trinh sát Hà Nội. Đến 10 giờ 46 phút, lại có một máy bay không người lái vào trinh sát Hải Phòng.
16 giờ, Bộ Tổng tham mưu thông báo có 32 máy bay B-52 đã cất cánh từ Gu-am. Lệnh từ Quân chủng PK-KQ xuống các đơn vị: “Mọi công tác chuẩn bị đánh B-52 phải xong trước 17 giờ”. Đến 18 giờ 50 phút, toàn Quân chủng PK-KQ chuyển trạng thái sẵn sàng chiến đấu vào cấp 1.
19 giờ 10 phút, Đại đội ra-đa 16, Trung đoàn 291 (Binh chủng Ra-đa) phát hiện được nhiễu B-52; tiếp đó, 19 giờ 15 phút, Đại đội ra-đa 45 (Trung đoàn 291) phát hiện và kịp thời báo cáo về sở chỉ huy: “B-52 đang vào miền Bắc”.
Bộ đội Tên lửa đã hạ gục B-52 ngay trong đêm đầu của Chiến dịch. Ảnh Tư liệu
Từ 19 giờ 40 phút, nhiều tốp máy bay B-52 (mỗi tốp 3 chiếc) liên tiếp dội bom xuống khu vực sân bay Nội Bài, Gia Lâm, Hòa Lạc, Kép, Yên Bái và khu vực Yên Viên, Đông Anh.
19 giờ 44 phút, quả đạn tên lửa đầu tiên của Tiểu đoàn 78 (Trung đoàn 257, Sư đoàn 361, Quân chủng PK-KQ) được phóng lên.
20 giờ 16 phút, Tiểu đoàn 59 (Trung đoàn 261, Sư đoàn 361) do Tiểu đoàn trưởng Nguyễn Thăng chỉ huy phóng 2 quả đạn (quả thứ nhất ở cự ly 36km, quả thứ hai giãn cách 6 giây, ở cự ly 34km), chế độ bám sát bằng tay và phương pháp điều khiển 3 điểm, hạ ngay một máy bay B-52, rơi xuống cánh đồng Chuôm, Phù Lỗ (Đông Anh, Hà Nội), cách trận địa gần 10km. Đây là chiếc B-52 đầu tiên bị bắn rơi tại chỗ trên bầu trời Hà Nội.
Mảnh xác chiếc B-52 bị bắn rơi đầu tiên trong đêm 18-12-1972 hiện được trưng bày tại Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam.
Ảnh: Hoàng Hà
Đêm 18 rạng sáng 19-12, Mỹ đã huy động 90 lần chiếc B-52 ném 3 đợt bom xuống Thủ đô Hà Nội. Xen kẽ giữa các đợt đánh phá của B-52 có 8 lần chiếc F-111 và 127 lần chiếc máy bay cường kích bắn phá các khu vực nội, ngoại thành.
Trong đêm đầu tiên, Mỹ đã ném khoảng 6.600 quả bom xuống 135 điểm thuộc Thủ đô Hà Nội, 85 khu vực dân cư bị trúng bom, làm 300 người chết.
Trong đêm 18-12, quân và dân ta đã bắn rơi 3 máy bay B-52 (có 2 chiếc rơi tại chỗ), 3 máy bay chiến thuật (2 chiếc F-4 và một chiếc A-7).
HOÀNG HÀ (tổng hợp)