Sau Công hàm phản đối và tuyên bố của người phát ngôn Bộ Ngoại giao ta về việc Trung Quốc in hộ chiếu điện tử phổ thông có chi tiết vi phạm chủ quyền biển đảo nước ta trong hộ chiếu nước họ, chiều 29/11 Bộ trưởng Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Vũ Đức Đam đã thông báo việc Chính phủ chỉ đạo không đóng bất kỳ dấu nào của Việt Nam lên mẫu hộ chiếu có “đường lưỡi bò”. Đó là một thái độ dứt khoát, rành mạch trước việc chủ quyền của đất nước bị xâm phạm (dù bằng hình thức “tiểu xảo” của Trung Quốc) đã được dư luận đồng tình.

Cách giải quyết của Nhà nước ta cũng rất có lý có tình khi công dân Trung Quốc mang hộ chiếu có in “đường lưỡi bò” vào nước ta sẽ được cấp một tờ rời để không gây khó khăn cho những người Trung Quốc có mục đích chính đáng nhưng là nạn nhân của trò tiểu xảo trong toan tính lấn dần kiểu “tằm ăn rỗi”, biến đòi hỏi vô lý hôm nay thành cái lý sau này. Cách ứng xử này phù hợp với đường lối mở cửa hội nhập của Việt Nam cũng như tạo điều kiện cho công dân Trung Quốc được thuận tiện làm việc, du lịch, giao thương với người Việt, vun đắp tình hữu nghị giữa nhân dân hai nước mà vẫn thể hiện rõ thái độ trước chủ quyền dân tộc.

Tuy nhiên, qua các phương tiện thông tin đại chúng, người dân chưa rõ sau khi công dân Trung Quốc vào Việt Nam với “hộ chiếu lưỡi bò” được có thêm thị thực rời của Việt Nam thì “hộ chiếu lưỡi bò” được tạm giữ lại tại cửa khẩu hay công dân Trung Quốc được đem theo người. Rất mong “hộ chiếu lưỡi bò” phải được tạm giữ tại cửa khẩu biên giới nước ta bởi đấy là tài liệu có chi tiết chống lại Nhà nước CHXHCN Việt Nam, xâm phạm chủ quyền Việt Nam bằng hành vi xuyên tạc in trên hộ chiếu.

Chưa nói chuyện “hộ chiếu lưỡi bò”, ngay bất cứ công dân nước nào khi nhập cảnh vào Việt Nam có mang theo bất cứ vật dụng, tài sản riêng nào dù chỉ phục vụ cá nhân họ nhưng không phù hợp với quy định của luật pháp Việt Nam cũng cần phải được tạm giữ tại cửa khẩu mà không được phép hiện diện trên lãnh thổ Việt Nam. Một công dân Pháp chẳng hạn nếu có tài liệu chống Nhà nước Việt Nam hay một công dân Anh chẳng hạn có miếng thịt bò chưa được kiểm định, nghi là thịt bò điên liệu có được đem theo qua cửa khẩu? Người viết bài này khi qua cửa khẩu sân bay của Nga có hoa và một quả mít thì hoa được mang vào còn quả mít bị tạm giữ (chứ không phải bị tịch thu) để có thể đem về Việt Nam. Còn tạm giữ nhưng không đem về thì sau thời gian nào đấy sẽ bị tiêu hủy. Một quả mít mà nước sở tại không có có thể gây nghi ngại đã bị tạm giữ huống là “hộ chiếu lưỡi bò” của Trung Quốc rõ ràng có yếu tố nguy hại đến chủ quyền quốc gia không lẽ lại được lọt qua của khẩu? Trung Quốc từng không nhập hàng mấy tàu nhập chuối của Philippines vì “kiểm dịch không bảo đảm”, vậy cái “lưỡi bò” độc hại, sai trái kia sao lại được theo công dân Trung Quốc đem vào nước ta?

Trước thái độ dứt khoát của nhiều quốc gia về “hộ chiếu lưỡi bò”, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi đã phải biện minh: “Hình ảnh trên hộ chiếu không nên bị diễn giải quá lên”. Thế nhưng tại sao tấm hộ chiếu Trung Quốc vốn là giấy tờ chứng minh nhân thân của người dân trong việc đi lại lại bị “quá lên” trong việc in thêm đường lưỡi bò xâm phạm chủ quyền của các nước láng giềng? Không lẽ chuyện “quá lên” đầy sai trái trong hộ chiếu thì vẫn là “Trung Quốc sẵn sàng duy trì liên lạc với các nước liên quan và thúc đẩy trao đổi hòa bình giữa nhân dân Trung Quốc và thế giới” như ông Hồng Lỗi nói còn thái độ của các quốc gia bị xâm phạm chủ quyền thì là sự “bị diễn giải quá lên” và “không nên” !?

Thái độ dứt khoát trước “hộ chiếu lưỡi bò” cũng là cách duy trì và phát triển tình hữu nghị giữa nhân dân hai nước trên tinh thần “chủ quyền phân minh, nghĩa tình rành rọt”.