13 năm rồi, mau quá! Lại con số 13... Ngày Quản trị Hệ thống năm nay sẽ rơi vào thứ Sáu, ngày 27/7. Xin mượn lại bài viết cách đây 4 năm của anh Như Dũng PCWORLD để mọi người hiểu hơn về công việc này.

“Ngày Quản Trị Hệ Thống”

Tìm hiểu tại www.sysadminday.com và rõ nhất là tại en.wikipedia.org, tôi thấy các quản trị hệ thống trên thế giới tổ chức kỷ niệm ngày Quản Trị Hệ Thống vào ngày thứ Sáu cuối cùng của tháng 7. Ngày Quản Trị Hệ Thống được tổ chức lần đầu ngày 28/7/2000 và khởi xướng bởi Ted Kekatos, một quản trị hệ thống ở Chicago, Mỹ. Năm nay, ngày Quản Trị Hệ Thống nhằm vào thứ Sáu, 25/7/2008. Với ngày này, người ta muốn tôn vinh nghề quản trị hệ thống và cả những nghề CNTT khác. Về nghề quản trị hệ thống, tại www.sysadminday.com có viết rất rõ. Tuy nhiên, trong quá trình phỏng vấn, tôi thấy ở Việt Nam, nhiều người vẫn coi quản trị hệ thống và quản trị (hệ thống) mạng (Network Administrator) là một nhân vật, "vì họ đều làm những công việc như nhau là quản trị hệ thống mạng".

Định nghĩa Networks Administrator có tại: http://en.wikipedia.org/wiki/Network_administrator.
Định nghĩa System Administrator có tại: http://en.wikipedia.org/wiki/System_administrator.

Tại quantrimang.com, ở trang ghi nhận cảm tưởng về ngày này năm 2006 (27/7/2006), tôi tìm thấy những dòng viết: “Tôi không thể hiểu xã hội hiện đại hôm nay sẽ ra sao nếu không có mạng Internet nói chung và không có những con người cần mẫn như các anh - những quản trị mạng. Tuy nhiên, cũng phải nói không ít người, những cư dân khác tham gia sử dụng những gì có sẵn trên mạng đã không hiểu một công việc nghiêm túc, đầy trí tuệ của các anh. Nếu một ngày nào đó không có các anh thì những chiếc máy tính nối mạng sẽ chỉ là những chiếc "cối xay". Liệu đánh giá như vậy có đúng?”.Theo mô tả trên SysAdminDay.com thì công việc phải làm của quản trị hệ thống rất đa dạng và đủ phức tạp: Từ xây dựng mạng, cài đặt, đảm bảo hệ thống vận hành trơn tru đến bảo mật, sao lưu, phòng chống sự cố… Các công việc đó đúng là để hệ thống không phải là tập hợp của các “cối xay”! Do thời gian còn lại để có thể viết bài “theo yêu cầu độc giả” rất ít, tôi bèn gửi yêu cầu hỗ trợ thông tin tới người quản trị hệ thống ở chính tạp chí của mình và hỏi những quản trị hệ thống gần với mình nhất ở TP.HCM. Nội dung yêu cầu: “Đề nghị các anh giúp gạch đầu dòng những điều cần có trong bài viết về Ngày Quản Trị Hệ Thống”.

Người quản trị hệ thống của tạp chí TGVT – PC World VN trả lời ngay 2 ý: “Đầu tiên, tôi không biết là có ngày này. Thật sự đấy! Kế tiếp: Làm quản trị hệ thống cho các doanh nghiệp nhỏ ở Việt Nam (nhiều nhất là 200 máy tính, từ 5 đến 10 máy chủ, công ty có từ 1 đến 3 chi nhánh) thì PHẢI biết tất tần tật (phần cứng, phần mềm, hệ điều hành, máy tính để bàn/máy chủ, thiết bị mạng từ lớp 1 đến lớp 3 (cáp, card mạng, hub/switch, router), lập trình, quản lý cơ sở dữ liệu... Nếu muốn chỉ làm đúng chức danh "quản trị hệ thống" thì phải tìm được việc ở các công ty lớn (hơi bị khó). Khi đã chọn nghề quản trị mạng/quản trị hệ thống, phải nghĩ là mình đang làm dịch vụ 24/7 (khách hàng chính là doanh nghiệp, cổ đông/khách hàng/đối tác... của doanh nghiệp) để không phải bực mình vì những trục trặc xảy ra ngoài giờ làm việc. Tuy nhiên, không mấy ai thích phải làm việc 24/7! Cho nên, phải làm sao cho hệ thống ít xảy ra trục trặc (2 chữ "làm sao" mới chứa đựng rất rất nhiều thứ, trong đó, không thể thiếu kinh nghiệm). Thông tin này tôi muốn dành cho bạn đọc nào muốn chọn nghề "quản trị hệ thống” ở Việt Nam”.

Người ở sau cánh gà...

Đúng là, ở Việt Nam, tỷ lệ công ty có trên 200 máy tính không lớn. Theo định nghĩa, đó là các công ty vừa và lớn rồi. Cho nên, quản trị hệ thống ở Việt Nam đa phần nằm trong số những người “phải biết tất tần tật” như đã giới thiệu. Không những phải biết tất tần tật, họ còn phải làm tất tần tật nữa. Ở các công ty nhỏ, quản trị hệ thống có khi còn là người kè kè bên mình cả tuốc vít, kìm bấm cáp mạng… Nói như một quản trị hệ thống khác mà tôi kịp phỏng vấn thì nhân vật quản trị hệ thống ở Việt Nam là một siêu nhân, “tất cả trong một!”: Giỏi phần cứng, thạo phần mềm, thậm chí còn biết cả chi tiết thiết bị công nghệ hay phần mềm mới nào có bán ở đâu, giá tiền, điều kiện bảo hành ra sao. Người đó phải đảm bảo phần cứng hay phần mềm mới tích hợp thêm vào hệ thống hiện có tương thích, hữu ích... Có một sự thật, hễ máy tính hay mạng có vấn đề, mọi người đều nhớ ngay đến quản trị hệ thống và quản trị hệ thống là người gần như phải làm việc hoặc sẵn sàng làm việc 365 ngày/năm. Trên một mạng tiếng Nga, quản trị hệ thống nọ kể: “Hôm đó là Chủ Nhật, lúc 2:00 AM, có tin máy chủ email của công ty trục trặc. Thế là hỏng hết (ngày Chủ Nhật)”! Thế nhưng, khi máy hoặc mạng trơn tru, ít người còn nhớ đến họ. Có nhiều giám đốc, thậm chí cả khối nhân viên vẫn nghĩ những người quản trị hệ thống chỉ là thợ sửa máy tính, nhiệm vụ của họ không khác gì các anh thợ điện, thợ nước… Hoàn toàn sai lầm vì mạng máy tính không đơn giản như mạng điện hay nước! Đó là một hệ thống rất phức tạp, dễ tổn thương bao gồm cả phần cứng chạy điện và phần mềm chạy trên phần cứng, chưa kể đảm bảo an toàn cho hệ thống trước nhiều nguy cơ cũng đòi hỏi trình độ chuyên và cao.

Muốn làm được quản trị hệ thống, người ta phải học ít nhất 2 năm lấy một chứng chỉ đẳng cấp quốc tế. Nếu chỉ nhìn thấy thời gian học của họ ngắn thì không biết được trình độ so sánh với hệ thống văn bằng quốc gia của họ. Cần biết, đầu vào các khoá đào tạo quản trị hệ thống mạng không thua kém đầu vào ĐH, CĐ. Phải tốt nghiệp THPT loại khá giỏi và say mê (Đòi hỏi đầu vào: toán logic và tiếng Anh cộng với kỹ năng thực hành với máy tính). Cho nên, với 4 học kỳ chỉ học lý thuyết và thực hành chuyên ngành, trình độ của các quản trị hệ thống tối thiểu cũng tương đương cao đẳng, sao có thể gọi họ là thợ được? Họ chính là các kỹ sư thực hành! Đó là chưa kể, rất nhiều trong số quản trị hệ thống hiện nay đều đã từng tốt nghiệp ĐH chuyên ngành CNTT và đã học thêm một khoá thực hành về quản trị hệ thống để được làm công việc này. Khi chuyển sang (chuyển lên) quản trị hệ thống mạng mới, họ lại đi học tiếp về mạng mới đó. Không phải kỹ sư chính quy nào cũng có được chừng đó kinh nghiệm và kiến thức về hệ thống mạng. Nếu lo cả bảo an hệ thống, quản trị hệ thống phải học thêm chứng chỉ chuyên.

Khoảng 5 - 6 năm trước, chúng tôi có được dự một buổi hoà nhạc hay, do dàn nhạc giao hưởng Brno, CH Séc biểu diễn tại Nhà Hát TP.HCM. Phải đến hôm đó, tôi mới biết chức danh Quản Trị Dàn Nhạc. Do, hôm đó, ban tổ chức rất chu đáo, giới thiệu ông ta ngay sau khi giới thiệu nhạc trưởng. Đó là lần duy nhất trong hơn ba mươi năm quan tâm tới âm nhạc, tôi nhìn thấy “quản trị dàn nhạc”. Trước và sau lần ấy, không ai giới thiệu chức danh này trong các buổi biểu diễn của dàn nhạc giao hưởng hàng trăm nhạc công. Ông ấy ở sau cánh gà. Người không thể thiếu đến này lo cho dàn nhạc từng suất ăn, chỗ ngủ, vé tàu xe; động viên các nhạc công chăm chỉ tập luyện, làm các công việc trị sự, am hiểu công việc và những đòi hỏi của dàn nhạc (dăm kèn, dây đàn, tổng phổ…). Về tiêu chuẩn, ông ta phải có bằng cấp và kinh nghiệm âm nhạc, kỹ năng quản lý, dám chịu trách nhiệm và luôn có sáng kiến, đoàn kết được mọi người. Thế nhưng… Khi nhạc trưởng, nhạc công được tặng hoa, tung hô thì quản trị dàn nhạc phải lo những câu chuyện khác. Các quản trị hệ thống cũng vậy, công ty không thể thiếu anh ta nhưng những nhân viên khối sản xuất - kinh doanh, nhất là đội ngũ bán hàng mới là những người được biết đến trước tiên.

Hoa cho những người quản trị hệ thống!

Người quản trị hệ thống của tạp chí tôi nói: “Không quan trọng và không bàn cãi chuyện danh xưng, chức vụ, người quản trị hệ thống luôn nghĩ nhiệm vụ của mình là hiểu rõ chiến lược (dài hạn), chiến thuật (ngắn hạn) của ban lãnh đạo doanh nghiệp/công ty mình (nó thay đổi hoài à…, mình cứ phải quay như chong chóng vậy đấy!), từ đó tìm cách ứng dụng CNTT-TT phục vụ chiến lược/chiến thuật đó. Cho nên, chúng tôi mới phải liên tục cập nhật thông tin mới. Tôi thì tìm đọc các tạp chí Infoworld/CIO/CTO để tìm hiểu xu hướng, công nghệ mới ở Mỹ, xem có những gì phù hợp với Việt Nam và doanh nghiệp mình đang làm thì triển khai, phục vụ chiến lược/chiến thuật như nói ở trên”.

“Nhưng, làm như thế vẫn là thụ động. Muốn được cao hơn một mức, nghĩa là chuyển sang chủ động, thì quản trị hệ thống phải được tham gia vào BOD (Board Of Directors – Ban Giám Đốc) để được cùng hoạch định chiến lược/chiến thuật luôn và chỉ cho các thành viên khác trong BOD biết rằng CNTT-TT sẽ thay đổi cách kinh doanh. Tất nhiên, quản trị hệ thống khi đó phải thuộc loại giỏi và cái giá phải trả nếu đi theo hướng này là mình không còn thời gian để động tay động chân vào các công việc kỹ thuật (yêu thích) nữa (lập kế hoạch, thiết kế, triển khai, hiệu chỉnh, nâng cấp hệ thống...)”, người quản trị hệ thống của tạp chí tôi kết luận.Tôi còn tìm thấy một ý kiến khác trên quantrimang.com, của ông Tạ Quý Dương - sở Tư Pháp Ninh Bình. Ông kể những gì ông có được nhờ vào công việc thầm lặng của các quản trị hệ thống, đoạn kết luận: “Có thể nói quản trị hệ thống là một nghề nghiêm túc, đòi hỏi tâm huyết, trách nhiệm cao và phải thường xuyên cập nhật kiến thức mới... Không học, không hiểu thì không làm được! Qua đây, tôi rất mong bạn đọc, các nhà quản lý, các nhà hoạch định chính sách cần hiểu đúng và nghiêm túc về nghề này để có chính sách đãi ngộ và quan tâm đúng mức tới những chuyên viên quản trị hệ thống. Nếu chúng ta cần sử dụng mạng, cần chính phủ điện tử, hội nhập kinh tế quốc tế... thì cần quan tâm sử dụng họ một cách đúng đắn và nhất là tạo ra môi trường công tác tốt để giúp họ phát triển”.

Ngày nay, thật khó hình dung một loại hình quản lý hay sản xuất - kinh doanh chuyên nghiệp không dùng hệ thống mạng máy tính. Tất cả đã… lên mạng! Quản trị hệ thống đã trở thành một nghề phổ biến. Ngay cả Việt Nam tin học hoá chưa thật cao cũng đã nhận thấy phần nào công việc và vai trò của nhóm người quản trị hệ thống. Cũng như ông quản trị dàn nhạc suốt ngày chạy theo nhạc công, nhạc cụ, tổng phổ…, công việc của quản trị hệ thống (ở mạng dưới 200 máy) là suốt ngày chạy theo sự vận hành trơn tru của mạng và, thậm chí tới từng người dùng. Thành hay bại trong quản lý hay sản xuất – kinh doanh ngày càng phụ thuộc vào công việc tốt hay không của nhân vật này.

Hoa cho họ vào một ngày nào đó trong năm thiết nghĩ đương nhiên! Họ xứng đáng được tôn vinh.

Như Dũng

Những người phụ trách website Lục quân 2 nhà mình có được xem là "Quản trị hệ thống" không vậy các bác?

Nhằm làm rõ hơn vai trò của người Quản trị Hệ thống, mời các bạn đọc bài viết dưới đây cách nay 4 năm:

Nếu bạn đọc được những dòng chữ này, hãy thầm cảm ơn người Quản trị hệ thống - Quản trị mạng

Quản trị hệ thống là người trực tiếp cài đặt hệ điều hành, phần mềm, đảm bảo cho hệ thống vận hành trơn tru; chăm sóc từng thứ nhỏ nhất trong phòng chứa máy chủ như máy điều hoà, nguồn điện; lưu giữ những bản backup phòng ngừa khi gặp tình huống cấp bách; thực hiện các biện pháp bảo mật, sửa lỗi…v.v.. Làm tất cả những gì có thể để phục vụ trang web.

Quản trị hệ thống là người thiết lập các router, bố trí đường cáp, cấu hình mạng, tường lửa, xem xét và điều chỉnh lưu lượng từng gói thông tin truyền tải nhằm đưa Internet tới ngôi nhà bạn. Làm tất cả để chắc rằng trang web tìm được con đường từ máy chủ về chiếc máy tính thân yêu của bạn.

Quản trị hệ thống là người bảo đảm kết nối mạng luôn trong tình trạng an toàn, bảo mật, thông suốt và hoạt động hiệu quả. Quản trị hệ thống là người bảo đảm máy tính bạn vận hành ổn định trong môi trường mạng lành mạnh. Quản trị hệ thống thầm lặng sao lưu dữ liệu, chống lại những mối đe doạ từ bên ngoài, như một người chiến binh giữ vững cổng thành trước thế lực thù địch.

Quản trị hệ thống luôn lo lắng mọi vấn đề, từ virus, spam, spyware… đến tình trạng điện năng, nhiệt độ, hoả hoạn, ngập lụt…

Khi máy chủ gặp vấn đề, dù khi đó kim đồng hồ chỉ 2h sáng Chủ Nhật, Quản trị hệ thống vẫn lập tức bật dậy, tới phòng làm việc.

Quản trị hệ thống luôn giữ tác phong chuyên nghiệp trong công việc. Lập mọi kế hoạch, luôn canh cánh lo nghĩ hàng trăm vấn đề, rồi lại tự bắt tay vào khắc phục, bảo vệ, che chở, tạo ra những mạng máy tính ổn định. Quản trị hệ thống giúp bạn tiếp nhận thông tin, hoàn thành công việc, đưa những toan tính tiềm năng trở thành hiện thực.

Một lần nữa, nếu bạn đang đọc bài viết này, xin hãy dành một lời cảm ơn chân thành tới người Quản trị hệ thống. Anh ấy (Chị ấy) chỉ là một trong hàng tá, thậm chí hàng trăm người cần mẫn làm việc nhằm mang đến cho bạn một bức email, một tin nhắn, hay một cuộc điện thoại qua Internet, và cả trang web này nữa.

Hôm nay ngày 25 tháng 7 năm 2008, thứ 6 cuối cùng của tháng 7, là ngày tôn vinh Quản trị hệ thống lần thứ 9. Hãy dành ngày này để bày tỏ những tình cảm chân thành, lòng biết ơn, cảm thông của bạn tới những Quản trị hệ thống qua QuanTriMang.com.

Thực lòng mà nói, suốt 364 ngày trong năm, ít ai nhớ tới những đóng góp thầm lặng và to lớn của những Quản trị hệ thống. Hôm nay chính là dịp để chúng ta tôn vinh Quản trị hệ thống trên khắp thế giới. Hãy gửi lời cảm ơn tới họ, vì tất cả những gì họ làm cho bạn, cho công việc của bạn!

QuanTriMang

Ung dung hưởng lạc...


Đồ nghề cần có...


Thức ăn thường dùng...


Rượu thuốc...


Thùng bia cực "cool"...


Khui bia cực "hot"...


Gạt tàn thuốc "độc"...


Rau cực sạch...


Hồ cá kiểng...


Lồng nuôi thú cưng...


Bàn kiếng soi trang điểm...


Tủ rack làm phòng tắm...


Chỗ chơi game cực đỉnh...


Nệm êm thường ngủ...


...và bánh kem.

Trộm cáp mạng...


... để làm đẹp bằng cáp,


... rồi bị trói bằng cáp.

Nhìn đây...



...đừng vội phản ứng, hãy xem "đồ chơi" của admin ở dưới:

Nào là cà phê,



... và thuốc lá mỗi khi làm việc,



... sữa mỗi khi đói bụng,



... và cô vợ mới để cận kề, ôm ấp !