“13th Annual System Administrator Appreciation Day” – Ngày (tôn vinh) Quản Trị Hệ Thống lần thứ 13.
“Ngày Quản Trị Hệ Thống”
Tìm hiểu tại www.sysadminday.com và rõ nhất là tại en.wikipedia.org, tôi thấy các quản trị hệ thống trên thế giới tổ chức kỷ niệm ngày Quản Trị Hệ Thống vào ngày thứ Sáu cuối cùng của tháng 7. Ngày Quản Trị Hệ Thống được tổ chức lần đầu ngày 28/7/2000 và khởi xướng bởi Ted Kekatos, một quản trị hệ thống ở Chicago, Mỹ. Năm nay, ngày Quản Trị Hệ Thống nhằm vào thứ Sáu, 25/7/2008. Với ngày này, người ta muốn tôn vinh nghề quản trị hệ thống và cả những nghề CNTT khác. Về nghề quản trị hệ thống, tại www.sysadminday.com có viết rất rõ. Tuy nhiên, trong quá trình phỏng vấn, tôi thấy ở Việt Nam, nhiều người vẫn coi quản trị hệ thống và quản trị (hệ thống) mạng (Network Administrator) là một nhân vật, "vì họ đều làm những công việc như nhau là quản trị hệ thống mạng".
Định nghĩa Networks Administrator có tại: http://en.wikipedia.org/wiki/Network_administrator.
Định nghĩa System Administrator có tại: http://en.wikipedia.org/wiki/System_administrator.
Chỉ người đó biết... cáp mạng đi đâu, về đâu...
Người quản trị hệ thống của tạp chí TGVT – PC World VN trả lời ngay 2 ý: “Đầu tiên, tôi không biết là có ngày này. Thật sự đấy! Kế tiếp: Làm quản trị hệ thống cho các doanh nghiệp nhỏ ở Việt Nam (nhiều nhất là 200 máy tính, từ 5 đến 10 máy chủ, công ty có từ 1 đến 3 chi nhánh) thì PHẢI biết tất tần tật (phần cứng, phần mềm, hệ điều hành, máy tính để bàn/máy chủ, thiết bị mạng từ lớp 1 đến lớp 3 (cáp, card mạng, hub/switch, router), lập trình, quản lý cơ sở dữ liệu... Nếu muốn chỉ làm đúng chức danh "quản trị hệ thống" thì phải tìm được việc ở các công ty lớn (hơi bị khó). Khi đã chọn nghề quản trị mạng/quản trị hệ thống, phải nghĩ là mình đang làm dịch vụ 24/7 (khách hàng chính là doanh nghiệp, cổ đông/khách hàng/đối tác... của doanh nghiệp) để không phải bực mình vì những trục trặc xảy ra ngoài giờ làm việc. Tuy nhiên, không mấy ai thích phải làm việc 24/7! Cho nên, phải làm sao cho hệ thống ít xảy ra trục trặc (2 chữ "làm sao" mới chứa đựng rất rất nhiều thứ, trong đó, không thể thiếu kinh nghiệm). Thông tin này tôi muốn dành cho bạn đọc nào muốn chọn nghề "quản trị hệ thống” ở Việt Nam”.
Người ở sau cánh gà...
Công việc thầm lặng, "ở phía sau" hệ thống...
Muốn làm được quản trị hệ thống, người ta phải học ít nhất 2 năm lấy một chứng chỉ đẳng cấp quốc tế. Nếu chỉ nhìn thấy thời gian học của họ ngắn thì không biết được trình độ so sánh với hệ thống văn bằng quốc gia của họ. Cần biết, đầu vào các khoá đào tạo quản trị hệ thống mạng không thua kém đầu vào ĐH, CĐ. Phải tốt nghiệp THPT loại khá giỏi và say mê (Đòi hỏi đầu vào: toán logic và tiếng Anh cộng với kỹ năng thực hành với máy tính). Cho nên, với 4 học kỳ chỉ học lý thuyết và thực hành chuyên ngành, trình độ của các quản trị hệ thống tối thiểu cũng tương đương cao đẳng, sao có thể gọi họ là thợ được? Họ chính là các kỹ sư thực hành! Đó là chưa kể, rất nhiều trong số quản trị hệ thống hiện nay đều đã từng tốt nghiệp ĐH chuyên ngành CNTT và đã học thêm một khoá thực hành về quản trị hệ thống để được làm công việc này. Khi chuyển sang (chuyển lên) quản trị hệ thống mạng mới, họ lại đi học tiếp về mạng mới đó. Không phải kỹ sư chính quy nào cũng có được chừng đó kinh nghiệm và kiến thức về hệ thống mạng. Nếu lo cả bảo an hệ thống, quản trị hệ thống phải học thêm chứng chỉ chuyên.
Khoảng 5 - 6 năm trước, chúng tôi có được dự một buổi hoà nhạc hay, do dàn nhạc giao hưởng Brno, CH Séc biểu diễn tại Nhà Hát TP.HCM. Phải đến hôm đó, tôi mới biết chức danh Quản Trị Dàn Nhạc. Do, hôm đó, ban tổ chức rất chu đáo, giới thiệu ông ta ngay sau khi giới thiệu nhạc trưởng. Đó là lần duy nhất trong hơn ba mươi năm quan tâm tới âm nhạc, tôi nhìn thấy “quản trị dàn nhạc”. Trước và sau lần ấy, không ai giới thiệu chức danh này trong các buổi biểu diễn của dàn nhạc giao hưởng hàng trăm nhạc công. Ông ấy ở sau cánh gà. Người không thể thiếu đến này lo cho dàn nhạc từng suất ăn, chỗ ngủ, vé tàu xe; động viên các nhạc công chăm chỉ tập luyện, làm các công việc trị sự, am hiểu công việc và những đòi hỏi của dàn nhạc (dăm kèn, dây đàn, tổng phổ…). Về tiêu chuẩn, ông ta phải có bằng cấp và kinh nghiệm âm nhạc, kỹ năng quản lý, dám chịu trách nhiệm và luôn có sáng kiến, đoàn kết được mọi người. Thế nhưng… Khi nhạc trưởng, nhạc công được tặng hoa, tung hô thì quản trị dàn nhạc phải lo những câu chuyện khác. Các quản trị hệ thống cũng vậy, công ty không thể thiếu anh ta nhưng những nhân viên khối sản xuất - kinh doanh, nhất là đội ngũ bán hàng mới là những người được biết đến trước tiên.
Hoa cho những người quản trị hệ thống!
Họ rất khéo tay!
“Nhưng, làm như thế vẫn là thụ động. Muốn được cao hơn một mức, nghĩa là chuyển sang chủ động, thì quản trị hệ thống phải được tham gia vào BOD (Board Of Directors – Ban Giám Đốc) để được cùng hoạch định chiến lược/chiến thuật luôn và chỉ cho các thành viên khác trong BOD biết rằng CNTT-TT sẽ thay đổi cách kinh doanh. Tất nhiên, quản trị hệ thống khi đó phải thuộc loại giỏi và cái giá phải trả nếu đi theo hướng này là mình không còn thời gian để động tay động chân vào các công việc kỹ thuật (yêu thích) nữa (lập kế hoạch, thiết kế, triển khai, hiệu chỉnh, nâng cấp hệ thống...)”, người quản trị hệ thống của tạp chí tôi kết luận.Tôi còn tìm thấy một ý kiến khác trên quantrimang.com, của ông Tạ Quý Dương - sở Tư Pháp Ninh Bình. Ông kể những gì ông có được nhờ vào công việc thầm lặng của các quản trị hệ thống, đoạn kết luận: “Có thể nói quản trị hệ thống là một nghề nghiêm túc, đòi hỏi tâm huyết, trách nhiệm cao và phải thường xuyên cập nhật kiến thức mới... Không học, không hiểu thì không làm được! Qua đây, tôi rất mong bạn đọc, các nhà quản lý, các nhà hoạch định chính sách cần hiểu đúng và nghiêm túc về nghề này để có chính sách đãi ngộ và quan tâm đúng mức tới những chuyên viên quản trị hệ thống. Nếu chúng ta cần sử dụng mạng, cần chính phủ điện tử, hội nhập kinh tế quốc tế... thì cần quan tâm sử dụng họ một cách đúng đắn và nhất là tạo ra môi trường công tác tốt để giúp họ phát triển”.
Ngày nay, thật khó hình dung một loại hình quản lý hay sản xuất - kinh doanh chuyên nghiệp không dùng hệ thống mạng máy tính. Tất cả đã… lên mạng! Quản trị hệ thống đã trở thành một nghề phổ biến. Ngay cả Việt Nam tin học hoá chưa thật cao cũng đã nhận thấy phần nào công việc và vai trò của nhóm người quản trị hệ thống. Cũng như ông quản trị dàn nhạc suốt ngày chạy theo nhạc công, nhạc cụ, tổng phổ…, công việc của quản trị hệ thống (ở mạng dưới 200 máy) là suốt ngày chạy theo sự vận hành trơn tru của mạng và, thậm chí tới từng người dùng. Thành hay bại trong quản lý hay sản xuất – kinh doanh ngày càng phụ thuộc vào công việc tốt hay không của nhân vật này.
Hoa cho họ vào một ngày nào đó trong năm thiết nghĩ đương nhiên! Họ xứng đáng được tôn vinh.
Như Dũng