Kiev dồn binh lực, Donbass điều chuyển quân bất thường
Xe quân sự không có biển số đậu ở phía Đông thị trấn Sneznyi |
|
Khi Kiev rầm rộ động binh thì Donbass cũng ồ ạt điều chuyển binh lực, “Thùng thuốc súng” đông nam Ukraine đang có thể bị kích hoạt bất cứ lúc nào.
Kiev tăng cường điều chuyển binh lực sang miền Đông Truyền thông nước ngoài đưa tin, sáng sớm ngày 9-11, các cuộc đấu pháo ác liệt đã nổ ra tại thành trì Donetsk của lực lượng ly khai ở miền Đông Ukraine. Vụ đấu pháo cường độ cao kéo dài suốt 2 giờ gần trung tâm thành phố bắt đầu lúc 2 giờ sáng giờ địa phương (23 giờ GMT ngày 8-11).
Đây là cuộc đấu pháo đầu tiên với quy mô lớn như vậy kể từ khi thỏa thuận ngừng bắn được ký kết hồi tháng 9 vừa qua. Cho đến hết ngày 9-11, cơ quan chức năng vẫn chưa thể đánh giá tổng thiệt hại của cuộc pháo kích vì thành phố này được áp đặt lệnh giới nghiêm vào ban đêm.
Trong một diễn biến trước đó, ngày 7-11, cơ quan báo chí của quân đội Ukraine cho biết, trong ngày 6-11, họ đã tiêu diệt được tới 200 tay súng ly khai trong các cuộc giao tranh ở sân bay Donetsk. Mùng 6 tháng 11 đã trở thành ngày tổn thất nặng nề nhất của lực lượng này kể từ khi ký kết thỏa thuận ngừng bắn.
Trong khi đó, Đại sứ Nga tại Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE) Andrey Kelin ngày 8-11 tuyên bố, OSCE đã xác nhận, vụ pháo kích trường học ở Donetsk do phía quân đội Ukraine thực hiện và nay Kiev đang nỗ lực ngụy tạo bằng chứng để chứng tỏ họ không liên can, đổ tội cho phía ly khai miền Đông.
Hôm 5-11, ngay sau khi vụ pháo kích tại trường học ở Donetsk xảy ra, Ủy ban Điều tra Nga tuyên bố mở cuộc điều tra hình sự đối với vụ việc được coi là “một tội ác quốc tế” này. Các nhà điều tra Nga tuyên bố, quân đội Ukraine phải chịu trách nhiệm về vụ pháo kích vào trường trung học số 63, phố Stepanenko ở Donetsk.
Được biết, ngay sau khi vụ pháo kích xảy ra khiến 2 học sinh thiệt mạng và 4 người khác bị thương, chính quyền Kiev đã nhanh chóng công bố nhiều bức ảnh và bản đồ cáo buộc pháo được bắn từ hướng Makiyivka - khu vực do ly khai kiểm soát và được lên kế hoạch từ trước.
Theo ông Andrey Kelin, OSCE đã hoàn thành một bản báo cáo về vụ pháo kích, trong đó có đầy đủ chứng cứ chứng minh đạn pháo rõ ràng được bắn từ hướng tây bắc - tức là từ khu vực quân đội Ukraine nắm quyền kiểm soát, gần sân bay Donetsk và khu định cư Peski (cách sân bay vẻn vẹn khoảng 1 km).
Về vấn đề này, Chính quyền Cộng hòa Nhân dân Donetsk tự xưng cam kết, DPR cũng đang tiến hành xác minh danh tính của tất cả các binh sĩ quân đội Ukraine có liên quan đến thảm kịch nã pháo vào trường học khiến 2 học sinh thiệt mạng và 4 người khác bị thương ở Donetsk hôm 5-11 vừa qua.
Theo kết quả điều tra sơ bộ, DPR đã xác minh được danh tính của tất cả những kẻ liên quan đến vụ pháo kích chết người vào trường học ở Donetsk bao gồm tất cả chỉ huy của các khẩu đội súng cối, kể cả các chỉ huy của nhóm pháo thủ đồng thời cam kết sẽ bắt tất cả những người này chịu trách nhiệm bằng mọi giá.
Lãnh đạo mới được bầu của DPR, ông Alexander Zakharchenko tuyên bố: "Chúng tôi đã xác minh được danh tính và nơi sinh sống của những kẻ đó và quyết tìm ra mọi thông tin có thể. Tất cả bọn họ đều phải chịu trách nhiệm trong tấn thảm kịch dã man này" - ông Alexander Zakharchenko tuyên bố trên kênh truyền hình Rossiya-24.
Ngay từ sau khi các lãnh đạo mới của Cộng hòa Nhân dân Donetsk (DPR) và Cộng hòa Nhân dân Lugansk (LPR) là các ông Alexandr Zakharchenko và Igor Plotnitsky chính thức tuyên thệ nhậm chức vào ngày 4-11, chính quyền Kiev đã có những động thái tăng cường binh lực ở đông nam Ukraine.
Tại cuộc họp của Hội đồng An ninh và quốc phòng quốc gia Ukraine, Tổng thống Poroshenko đã chỉ thị kiểm tra các trang, thiết bị của quân đội trong khu vực chiến dịch chống khủng bố tại vùng đông nam, vạch ra và ứng dụng những quy trình “đơn giản hóa” mua sắm vũ khí cho quân đội, không loại trừ phương án phong tỏa kinh tế Donbass.
Sau cuộc họp của Hội đồng An ninh và quốc phòng quốc gia Ukraine, Tổng thống Ukraine đã ra quyết định tái triển khai và tăng cường lực lượng quân đội và an ninh ở các thành phố chủ chốt ở miền đông Ukraine nhằm “đề phòng quân ly khai tấn công”, “ngăn chặn sự lan tràn ổ bệnh ung thư” ở khu vực này
Ông Poroshenko khẳng định, Kiev vẫn tuân theo thoả thuận hoà bình, tuy nhiên trong bối cảnh 2 tỉnh ly khai Donbass “tự lập quốc”, Ukraine cần bãi bỏ một vài điều không thích hợp. Ông cho biết, các đơn vị quân đội sẽ được triển khai để bảo vệ các thành phố Mariupol, Berdyansk, Kharkov và khu vực phía bắc tỉnh Lugansk.
Sau khi Donetsk và Lugansk chính thức “Lập quốc”, bầu cử quốc hội ở Ukraine và Hoa Kỳ đã xong, thỏa thuận khí đốt Nga-Ukraine cũng đã được ký kết, có vẻ như hiện nay không có lí do gì để Kiev phải “lăn tăn” khi tiến hành một chiến dịch quân sự mới để “vãn hồi danh dự” ở đông nam Ukraine.
Donbass tăng quân, điều chuyển lực lượng bất thườngTrước những động thái cho thấy ý định tái triển khai các hoạt động quân sự của chính quyền Kiev, viễn cảnh xung đột tiếp tục nổ ra ở đông nam Ukraine chỉ còn là vấn đề thời gian, lực lượng ly khai thuộc Nhà nước Liên bang Novorossiya cũng có những động thái tăng cường binh lực và điều chuyển quân rầm rộ.
Ngày 9-11, Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE) bày tỏ sự quan ngại về nguy cơ thỏa thuận ngừng bắn tháng 9 sẽ sụp đổ hoàn toàn, sau khi họ phát hiện hàng loạt xe tăng, pháo binh, xe vận tải và quân lính không phù hiệu di chuyển ở miền đông Ukraina, ở khu vực do lực lượng ly khai nắm quyền kiểm soát.
Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE) tuyên bố, các quan sát viên của họ thấy những đoàn xe tăng, xe chở quân, trọng pháo “nghi là của Nga”ùn ùn đổ về Donetsk và Makiivka. Cụ thể là hơn 40 xe tải chở quân và xe chở nhiên liệu cơ động được bảo vệ chặt chẽ khi di chuyển trên đường cao tốc ở ngoại ô phía Đông Makiika.
Trong số này có 19 xe tải hạng nặng Kamaz, được ngụy trang và không có biển số hay phù hiệu chở theo pháo nòng 122 mm và 15 chiếc xe tải cỡ lớn loại Kamaz vận chuyển binh lính mặc đồng phục xanh thẫm không mang phù hiệu. Ngoài ra, còn có 6 chiếc xe chở nhiên liệu và 1 xe bọc thép chở quân.
Ngoài ra, trong một báo cáo riêng biệt khác, OSCE còn cho biết họ phát hiện thấy một đoàn 9 xe tăng không có ký hiệu, bao gồm 4 chiếc T-72 và 5 chiếc T-64 di chuyển về phía tây nam Donetsk mà không rõ tới chính xác địa chỉ nào. OSCE cho biết tất cả lực lượng trên đang hoạt động trên lãnh thổ của chính quyền Cộng hòa Nhân dân Donetsk tự xưng.
Báo cáo của OSCE được công bố 1 ngày sau khi quân đội Ukraine cáo buộc, họ phát hiện các đoàn xe tăng và vũ khí hạng nặng của Nga tràn qua biên giới thông qua các chốt kiểm soát được lực lượng ly khai của Cộng hòa Nhân dân Donetsk chiếm giữ, mất hút trong khu vực do lực lượng ly khai Donbass kiểm soát.
Các phương tiện truyền thông Ukraine chiều ngày 9-11 cũng cho biết, một đoàn xe lớn chở bộ binh và xe bọc thép đã tiến vào thành phố Donetsk. Sau đó, một đoàn xe tải và pháo từ Sneznyi cũng di chuyển tới thành phố này.
Cư dân thành phố Donetsk cho biết, có không dưới 30 pháo tự hành D-30, 15 xe bọc thép, 25 xe tăng và 40 xe tải đã tới thành phố này. Cũng theo một số nhân chứng, trong đoàn xe còn có hệ thống tác chiến điện tử Krasukha-4 của Nga có khả năng vô hiệu các trạm radar.
Sneznyi là căn cứ của lữ đoàn Slavyansk thuộc quân đội Cộng hòa Nhân dân Donetsk (DPR) tự xưng. Tới nay, xe tăng của dân quân DPR đã tiến vào các vị trí chiến đấu dọc theo phố Kuprina trong khi binh lực tại các khu vực khác của thành phố cũng được củng cố.
Trước đó, quân đội Ukraine cũng đưa ra cáo buộc Nga đã điều 32 xe tăng, 30 xe tải hạng nặng KamAZ và 16 khẩu pháo D-30, cùng một số trang, thiết bị khác từ lãnh thổ Nga vào khu vực tỉnh Lugansk, thuộc quyền kiểm soát của của lực lượng ly khai thuộc nước Cộng hòa nhân dân Lugansk (LPR) vào ngày 6-11.
Hồi đầu tuần, phía Kiev đã thông báo về một cuộc tấn công tại sân bay Donetsk, vốn thuộc quyền kiểm soát của quân đội Ukraine (phe ly khai cũng tuyên bố kiểm soát sân bay này), khiến 8 binh sĩ thiệt mạng và 17 người khác bị thương. Ngược lại, Chính phủ tự xưng ở Donetsk cương quyết phủ nhận trách nhiệm về cuộc tấn công này.
Trước những động thái tăng cường quân lực của cả 2 bên, Chủ tịch OSCE kiêm Ngoại trưởng Thụy Sĩ - ông Didier Burkhalter tuyên bố rất lo ngại về sự bùng phát bạo lực ở miền Đông Ukraine. Trong khi đó, Tổng thống Nga Putin đã bất ngờ họp khẩn với hội đồng tướng lĩnh về tình hình an ninh ngày một xấu đi tại Ukraine.
Về phần mình, Nga đã đính chính thông báo của các phương tiện truyền thông đưa ra trước đó rằng họ chỉ “tôn trọng” chứ không phải là “công nhận” chính phủ và các nhà lãnh đạo vừa được bầu của 2 Nhà nước Cộng hòa nhân dân Donetsk và Lugansk, đồng thời kiên quyết phủ nhận sự dính líu của mình vào cuộc chiến ở đông nam Ukraine.
Hôm 8-11, trả lời báo giới về việc liệu Moscow có đưa quân tới khu vực chiến sự này hay không, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov đã khẳng định là không hề có quân Nga tại Đông Ukraine. Trước đó, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Jen Psaki cũng đã thừa nhận là Hoa Kỳ không có bằng chứng về sự hiện diện quân sự của Nga ở Ukraine.
Chuyện quân Nga không có mặt ở đông nam Ukraine có thể là giả nhưng những chuyến hàng viện trợ nhân đạo của Nga mà phương Tây cho là “đáng ngờ” vẫn đang ùn ùn đổ về Donbass là có thật. Có vẻ như khi Kiev chuyển quân thì Donbass cũng đã chuẩn bị đầy đủ cả nhân lực, vật lực và tâm thế đón nhận “giông bão đến từ Kiev”.