Súng bắn tỉa hạng nặng sử dụng đạn cỡ lớn vốn thường được dùng cho đại liên như 12,7mm, 14,5mm hay hơn nữa. Chúng có hiệu năng không thể bàn cãi cả về tầm bắn xa và sức công phá đối với mục tiêu. Tuy nhiên, cân bằng những lợi ích này với các điểm bất lợi của chúng như sức giật mạnh, trọng lượng lớn là một thử thách không nhỏ và làm hạn chế sự phổ biến của những loại súng này. Sự ra đời của Barrett M82 đã giúp súng bắn tỉa hạng nặng trở nên thông dụng hơn trong các lực lượng quân sự toàn thế giới.

Sức mạnh và tầm bắn xa của nó đến từ việc sử dụng đạn cỡ 12,7x99mm. Trước đó, loại đạn này chủ yếu chỉ được dùng trên đại liên M2, một loại vũ khí được sử dụng rộng rãi của quân đội Mỹ từ năm 1920. Ngoài ra, nó còn từng được sử dụng trên một số chiến đấu cơ thời thế chiến thứ 2, dùng cả trong không chiến và tấn công mục tiêu trên bộ. Tiêu biểu là chiếc P47, với 8 khẩu 12,7mm đặt 2 bên cánh.

Đại liên M2
Barrett M82 có thể tiêu diệt mục tiêu từ khoảng cách trên 2km. Đối với kính chống đạn, để ngăn loại đạn này bắn ra từ súng bắn tỉa, cần phải có bề dày ít nhất 9cm. Con số tương ứng cho các loại đạn dùng cho AK-47 và M-16 lần lượt là 2cm và 3cm, đối với đạn xuyên thép của AK-47 là 4cm.

So sánh kích cỡ đạn 12,7mm và các loại đạn khác
Một đặc điểm nữa là nòng súng có thể thụt lùi ra sau, tương tự cơ chế của các loại pháo dã chiến hiện đại, thay vì gắn cố định như các loại súng thông thường. Cơ chế này giúp hấp thu 1 phần sức giật thay vì truyền thẳng vào vai xạ thủ. Ngoài ra, ống ngắm trên Barrett M82 cũng được thiết kế để xạ thủ có thể giữ khoảng cách xa giữa mắt và ống ngắm, ngăn ngừa nguy cơ ống ngắm bị va chạm với mắt xạ thủ khi súng giật lại. Trên thực tế, nếu tính theo tỷ lệ trọng lượng thì Barrett M82 có sức giật ít hơn từ 60% đến 70% so với các loại súng bắn tỉa khác.

Đầu hãm giật trên Barrett M82

Xạ thủ có thể giữ khoảng cách an toàn với ống ngắm

Barrett M82 khi được xếp gọn
Đối với những súng bắn tỉa hạng nặng như Barrett M82, do có sức công phá cao, chúng thường có thêm vai trò tiêu diệt phương tiện, thiết bị của đối phương, như xe cơ giới, trực thăng, radar… Đó là lí do vì sao Barrett M82 là súng bán tự động, thay vì lên đạn bằng tay sau mỗi lần bắn như đa số các loại súng bắn tỉa khác. Việc này phần nào ảnh hưởng đến độ chính xác của Barrett M82, vì súng bán tự động có nhiều bộ phận chuyển động hơn súng lên đạn bằng tay.
Một đối thủ tiêu biểu của Barrett M82 là McMillan TAC-50. Nó cũng sử dụng cùng loại đạn, nhưng là một loại súng lên đạn bằng tay. McMillan TAC-50 hiện giữ vị trí thứ 2 và 3 trong top 12.

McMillan TAC-50

Cha đẻ của khẩu M82, Ronnie Barrett