Thực trạng của thời kỳ bùng nổ thiết bị di động, smartphone, cũng như Internet hiện nay là con người ngày càng “lãnh đạm” hơn với những người xung quanh trong đời thực.


Nomophobia (viết tắt của no-mobile-phone phobia) là tên gọi dành cho hội chứng nghiện smartphone, vốn đang ngày càng phổ biến trong giới trẻ. Các triệu chứng của nomophobia bao gồm cảm giác lo sợ hoặc tuyệt vọng khi rời điện thoại, không thể tập trung vào các cuộc hội thoại hoặc công việc mà liên tục kiểm tra thông báo mới trên điện thoại. Đáng nói, các nhà nghiên cứu còn chỉ ra dấu hiệu cho thấy một người đang bị nghiện smartphone trầm trọng đó là họ cảm giác thấy điện thoại của họ đang rung (hoặc đổ chuông) trong khi thực tế không phải vậy.

Có lẽ đọc đến đây bạn thoáng giật mình, rằng hình như mình cũng mắc phải một, hay nhiều triệu chứng nói trên. Hẳn bạn có ít nhất một lần bỏ quên điện thoại di động ở nhà vì vội vã rời nhà cho kịp giờ làm, đưa con đến trường hay vội vã cho kịp một cuộc hẹn quan trọng. Hậu quả, bạn lập tức có cảm giác bất an kể từ lúc phát hiện ra trong tay “không có súng”. Sau đó thì sao? Bạn nhất định sẽ nghĩ đến các tình huống xấu có thể xảy ra khi bạn tạm thời bị cắt đứt liên lạc với mọi người xung quanh, công việc có thể bị ảnh hưởng vì không thể xử lý ngay lập tức… Chỉ mới bấy nhiêu thôi cũng đủ chứng minh chiếc điện thoại nó quan trọng đến nhường nào.

Chưa hết nhé, nhớ lần rồi hẹn cô bạn cuối tuần đi café vì có chuyện cần trao đổi. Riêng cái khoản tìm quán mà cũng phải nhắn qua, nhắn lại mấy bận tin. Chiều muộn, gặp nhau ở quán café trên Quận 3, cô không đi một mình mà đính kèm con trai 6 tuổi. Cậu nhóc xem ra chẳng thích thú gì với câu chuyện của người lớn, cứ ngọ nguậy, nhăn nhó đòi về vì buồn chán. Chịu hết nổi, cô bạn mở túi xách, lấy cái điện thoại màn hình khá to, chắc cũng cỡ 6 inch mà người ta hay gọi là phablet đưa cho con. Cậu nhóc đón lấy trong niềm vui sướng không cần kèm chế, mắt thì nhìn chòng chọc vào điện thoại, lập tức co chân lên ghế và cứ thế chơi game một cách thuần thục, chẳng cần biết trời đất chi nữa. Té ra cái điện thoại hay quá, nó có thể làm rất tốt công việc của một cô trông trẻ nữa đấy.

Điều lạ là trong quán café ấy, chúng tôi dường như trở nên lạc lõng vì cuộc chuyện trò rôm rả của mình. Bởi vì, những bạn trẻ ngồi xung quanh đều đang cắm mặt vào điện thoại, quẹt quẹt, lướt lướt màn hình, chẳng buồn trò chuyện với nhau dù họ đang ngồi chung bàn. Đôi trai gái phía xa xa kia dường như cũng thế. Họ có vẻ không quan tâm đến những gì đang diễn ra trong thế giới thực, hay đối với họ, những gì đang xảy ra trong thế giới ảo mới là thực. Điều này chợt làm tôi nhớ đến bức ảnh cô gái dán mắt vào chiếc điện thoại mặc cho có rất nhiều người xung quanh đã được nhiếp ảnh gia Brian Yen đến từ Hong Kong chụp lại. Tác phẩm ấy đã vinh dự dành giải thưởng Grand Prize trong “Cuộc thi nhiếp ảnh National Geographic 2014” vừa qua. Yen đã đặt tiêu đề cho bức ảnh là A Node Glows in the Dark (tạm dịch: Một điểm nút phát sáng trong bóng tối); đi kèm với lời miêu tả: “Trong 10 năm trở lại đây, dữ liệu di động, smartphone, và mạng xã hội đã thay đổi cách sống của chúng ta. Dù cô gái đang ở trên một chuyến tàu đông đúc, nhưng ánh sáng rực rỡ phát ra từ chiếc điện thoại mà cô cầm trên tay như nói với những người lạ mặt xung quanh rằng cô ta không có mặt ở đó. Cô đang ngao du đâu đó trên mạng xã hội, tự do như một cánh bướm”.